Sự khác biệt giữa kiêu hãnh và kiêu ngạo

(Ảnh minh hoạ: Corbis.com).

Những người kiêu hãnh sẽ có mức độ hướng ngoại, hoà đồng, tự trọng và ngay thẳng cao hơn. Còn kiêu ngạo thường gắn liền với sự ích kỷ và sự hổ thẹn.

Nhà nghiên cứu Jessica Tracy và Richard Robins tại Đại học Carolina, Mỹ, đã phát hiện ra sự khác biệt giữa 2 tính cách khi xem lại những nghiên cứu trước đây về hành vi của con người. Họ tìm thấy khi mọi người tự hào về bản thân, một là họ gắn liền nó với sự tự tin và những thành tựu đạt được, theo đó các tác giả gọi là sự kiêu hãnh chân chính. Hai là họ tự tô vẽ bản thân mình lên và điều này được gọi là sự kiêu căng ngạo mạn.

Sự kiêu hãnh thường gắn liền với những tính cách tích cực hơn so với sự ngạo mạn, nhưng cả hai trạng thái đều mang tới lợi ích sống sót cho tổ tiên của chúng ta.

"Chúng ta biết rằng sự tự hào là một cảm xúc ra đời do tiến hoá nhưng nó liên quan tới sự sống còn một cách gián tiếp", Tracy nói. "Sự tự hào giúp chúng ta duy trì các mối quan hệ với mọi người, chẳng hạn duy trì chỗ đứng trong nấc thang xã hội".

Những người có cảm giác tự hào dựa trên những gì mình đạt được cũng coi thử thách là chìa khoá thành công trong cuộc sống, trong khi những người kiêu căng thường coi thành công như một điều đã định sẵn và dựa trên khả năng được thừa hưởng.

Tracy và Robbins cho rằng cả hai dạng cảm xúc này tương tự như những cảm xúc cơ bản khác của loài người như sợ hãi, buồn bã và giận dữ - ra đời như một công cụ giúp tồn tại.

Các tác giả nhận định sự kiêu ngạo có thể là cách đi tắt của loài người để lừa người khác phải tôn trọng mình. Nếu họ không thể hành động để giành được sự tôn trọng của người khác thì tổ tiên của chúng ta sẽ học cách để tỏ ra vẻ ta đây thành đạt